ÖZET

Amaç:

Günümüzde nöroradyolojik görüntüleme tekniklerinin ilerlemesi ile birlikte bilgisayar destekli MR ölçümleri artık kişisel bilgisayarlarda yapılabilmektedir. Bu çalışmada polikliniğimize bel ağrısı nedeniyle başvurup MR çekilen 200 hastanın (105 kadın, 95 erkek) lomber MR görüntülerinin dijital ortamda ölçümleri yapılarak Türk toplumunun lomber spinal kanal çapının sagittal ve aksiyel MR kesitlerinde ortalamasını hesaplayıp belli bir standart toplumsal değer elde edilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem:

Hastaları üç gruba ayrılmış, 1. grup 40 yaş altı (109 kişi), 2. grup 41-60 yaş arası (64 kişi) ve 3. grup 61 yaş ve üzeri (27 kişi) olarak oluşturulmuştur. Aksiyel kesitlerde, faset eklem seviyesinden, önarka çap ve sağ sol çap kanalın en geniş olduğu seviyeden, sagittal kesitlerde ise vertebral kanalın en geniş görüldüğü kesitlerden kanal çapı ölçülmüştür. Sagittal kesit ölçülürken korpusun tam ortasından laminanın en uzak orta noktasına dural kese sınır olacak şekilde ölçüm yapılmıştır. Korpusun yükseklik ve genişlik ölçümü orta noktalardan yapılmıştır. Aksiyel kesitte kanal iç alanı da hesaplanmıştır.

Bulgular:

En büyük kanal çapı; lomber birinci omurganın sagittal kesitinde elde edilen 15.1 mm, en küçük değer ise lomber dördüncü omurganın sagittal kesitinde çıkan 12.8 mm’ dir. Tüm hastalar da ortalama kanal çapı L1 den L3’e gittikçe azalırken L4 ve L5’te çap artış görülmüştür. Yaşlara göre mukayese yaptığımızda ise L1 den L4’e kadar kanal çapı yaşla ters orantı göstermektedir.

Sonuç:

Lomber omurganın kanal çapı ve korpus yüksekliğine aşa, cinsiyete ve ölçüldüğü seviyeye göre değişkenlik gösterdiği sonucuna varılmıştır.