ÖZET

Amaç:

Spinal enstrümantasyonda navigasyon sistemlerinin kullanımının halen maliyetli oluşu, işlemin süresini uzatması ve tekniğinin zor olması sebebiyle sıklıkla anatomik yer belirleyiciler kullanılarak spinal cerrahi işlemler gerçekleştirilmektedir. Her ne kadar problar yardımıyla pedikülde açılan kanalda perforasyon olup olmadığı kontrol edilse de pedikül ve korpustan penetrasyonlar kaçınılmaz şekilde gerçekleşmektedir. Çalışmamızın amacı, bu penetrasyonların erken dönemde saptanmasında bilgisayarlı tomografi incelemesinin etkinliğinin saptanması ve saptanan penetrasyonların kritik/non-kritik ayrımının yapılarak hangi durumlarda işlemin revize edilmesi gerektiğine karar verilmesinde bir fikir elde etmektir.

Yöntem:

Dejeneratif vertebra hastalığı sebebiyle opere edilen 40 hastanın 200 pedikülüne funnel tekniği ile pedikül vidası yerleştirilerek hastaların erken post operatif dönemde lomber bilgisayarlı tomografi taraması yapıldı.

Bulgular:

Yapılan incelemelerde 18 pedikülde penetrasyon saptandı. Bunların 12’si pedikül lateral korteksinden, 6'sı ise pedikül medial korteksinden penetre idi. 2 hastada penetrasyonların kritik olduğu düşünülerek hastalar acil olarak tekrar opere edildi. Cerrahi esnasında bilgisayarlı tomografide görüldüğü gibi penetrasyonların kritik olduğu ve sinir köküne bası yaptığı görüldü. Non-kritik olarak değerlendirilen penetrasyonların bulunduğu hastaların hiç birinde nörovasküler defisit gelişmedi. Anterior kortekslerinde penetrasyon saptanan 14 vertebra korpusundaki penetrasyonların 5 mm.den az olan 12’si non-kritik, 5 mm.den fazla olan 2’si kritik olarak değerlendirildi.

Sonuçlar:

Bu sonuçlar göstermektedir ki spinal enstrümantasyonda erken dönemde penetrasyonların saptanması ve kritik/non-kritik ayrımlarının yapılmasında bilgisayarlı tomografi güvenilir bir yöntemdir.